พฺราหฺมณคาเมปิ หิ อนฺตมโส รชกาทีนิ ปญฺจ กุลานิ สนฺติฯ สาติ กิริยาสมุฏฺฐานตาฯ

[662] ตเถวาติ กายสํสคฺคราเคน อวสฺสุโตเยวาติ อตฺโถฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ

ปฐมปาราชิกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. ทุติยปาราชิกสิกฺขาปทวณฺณนา

[666] ทุติเย ‘‘กิสฺส ปน ตฺวํ อยฺเย ชานํ ปาราชิกํ ธมฺมํ อชฺฌาปนฺน’’นฺติ วจนโต ‘‘อุทฺทิฏฺฐา โข อยฺยาโย อฏฺฐ ปาราชิกา ธมฺมา’’ติอาทิวจนโต จ ภิกฺขุนีวิภงฺคํ ปตฺวา สาธารณานิ สิกฺขาปทานิ ภิกฺขูนํ อุปฺปนฺนวตฺถุสฺมิํเยว ‘‘ยา ปน ภิกฺขุนี ฉนฺทโส เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสเวยฺย, อนฺตมโส ติรจฺฉานคเตนปิ, ปาราชิกา โหติ อสํวาสา’’ติอาทินา นเยน สวิเสสมฺปิ อวิเสสมฺปิ มาติกํ ฐเปตฺวา อนุกฺกเมน ปทภาชนํ อาปตฺติเภทํ ติกจฺเฉทํ อนาปตฺติวารญฺจ อนวเสสํ วตฺวา วิตฺถาเรสิฯ สงฺคีติการเกหิ ปน อสาธารณปญฺญตฺติโยเยว อิธ วิตฺถาริตาติ เวทิตพฺพาฯ

อถ อุปริเมสุ ทฺวีสุ อปญฺญตฺเตสุ อฏฺฐนฺนํ ปาราชิกานํ อญฺญตรนฺติ อิทํ วจนํ น ยุชฺชตีติ อาห ‘‘อิทญฺจ ปาราชิกํ ปจฺฉา ปญฺญตฺต’’นฺติอาทิฯ ยทิ เอวํ อิมสฺมิํ โอกาเส กสฺมา ฐปิตนฺติ อาห ‘‘ปุริเมน ปน สทฺธิํ ยุคฬตฺตา’’ติอาทิ, ปุริเมน สทฺธิํ เอกสมฺพนฺธภาวโต อิธ วุตฺตนฺติ อธิปฺปาโยฯ ‘‘อฏฺฐนฺนํ ปาราชิกานํ อญฺญตร’’นฺติ วจนโต จ วชฺชปฏิจฺฉาทิกํ ยา ปฏิจฺฉาเทติ, สาปิ วชฺชปฏิจฺฉาทิกาเยวาติ ทฏฺฐพฺพํฯ กิญฺจาปิ วชฺชปฏิจฺฉาทนํ เปมวเสน โหติ, ตถาปิ สิกฺขาปทวีติกฺกมจิตฺตํ โทมนสฺสิตเมว โหตีติ กตฺวา ‘‘ทุกฺขเวทน’’นฺติ วุตฺตํฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ

ทุติยปาราชิกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ